ویژه‌نامه‌های زبانشناختی نامتوالی زبان‌داد برگرفته از: ویژه‌نامه‌ی نامتوالی «زبان و قالب‌واره» در گستره‌‌ی پرتنوعی از نظم و نثر کلاسیکِ فارسی «هندوان» یکی از انواع «سیاهان» به شمار رفته‌اند، و سیاهان، “زنگی” باشند یا “غیرزنگی”، با انواع واژه‌های تحقیرآمیز و نسبت‌های انسان‌زدایانه مفهوم‌سازی شده‌اند. ازاین‌رو شاید شما نیز از این آیرونی شگفت‌زده باشید که آهنگ «جمال کدو»، […]
از «سیاه زنگی» تا زیبای سیاه‌چشم Read More »
ویژه‌نامه‌های زبانشناختی نامتوالی زبان‌دادبرگرفته از: ویژه‌نامه‌ی نامتوالی «ترجمه‌های بی‌بو و شامه‌ی درجا-زده-در بوی آشنا» عنوان جایگزین: آشکار کردنِ جنبه‌هایی از راز محبوبیت ترجمه‌های انگلیسی متأخر از آثار مولوی https://zabandad.com/wp-content/uploads/2023/12/The-Mystic-Odes-of-Rumi.mp4https://zabandad.com/wp-content/uploads/2023/12/بریده‌ای-از-فیلم-بال-های-میل.mp4 از قرن نوزدهم به این سو الگوی خاصی از انتقال اشعار مولانا به زبان‌های غربی، به‌ویژه به انگلیسی، تکوین یافته است؛ بااینحال گسترشِ عجیب و اقبال بی‌سابقۀ
صحنه‌آرایی نسخه‌های انگلیسیِ شعر رومی با قالب‌های مفهومی متناقض Read More »
پیوست ویژه نامه ی «زبان، حقیقت و دست‌کاری» چند ماه پیش از هوش مصنوعی بینگِ نو خواستیم برای سه مفهوم خاص به‌گویی ابداع کند. مفهوم‌هایی که در نگر داشتیم هر یک رمزگذارنده‌ی یک روی‌داد ناخوشایند بودند؛ بااینحال نوع و اندازه‌ی آن ناخوشایندی چنان نبود که «به‌گویی‌لازم» باشد؛ به‌بیان‌دیگر آن روی‌دادهای ناخوشایند از حوزه‌های
شوخی‌های بینگ نو با به‌گویی Read More »
بازنشر انتشار نخست: نشریه‌ی پژوهشنامه‌ی انتقادی متون و برنامه‌های علوم انسانی چکیده اين مقاله با هدف بررسی و نقد كتاب مقدمه‌ای بر زبان‌شناسی شـناختی، نوشـتۀ اونگـرر و اشميت با ترجمۀ جهانشاه ميرزابيگی (1397)، نوشـته شـده اسـت. پـس از بررسـی مـتن انگليسی كتاب مشخص شد كه گرچه ايـن كتـاب يكـي از منـابع اصـلی و شـناخته‌شـدۀ زبان‌شناسی
بررسی و نقد کتاب مقدمه‌ای بر زبان‌شناسی شناختی Read More »
بازنشر انتشار نخست: مجله‌ی پژوهش‌های زبانی چکیدهدر این مقاله برآنیم تا الگویی برای مطالعۀ نظام‌مند وجهیّت پیش روی نهیم. با این هدف وجهیّت را پدیده‌ای زبانی می‌انگاریم که می‌تواند در سطح جمله، در سطح سازه‌های کوچک‌تر از جمله یا در سطح گفتمان بیان شود. در چنین نظامی که وجهیّت جمله‌ای، وجهیت زیرجمله‌ای و وجهیت گفتمانی
نظام وجهیت در زبان فارسی Read More »
پازنشرانتشار نخست: ویژه‌نامه‌ی نامۀ فرهنگستان چکیده پژوهش حاضر به بررسی راهبردهای کاربردشناختی و معنایی دخیل در به‌گویی در زبان علم و مقایسه‌ی آنها با عام‌واژه‌ها (slang words) می‌پردازد. به این منظور داده‌های اصطلاحی از سه حوزه‌ی تخصصی روان‌شناسی، علوم سلامت و اعتیاد از میان مصوبه‌های فرهنگستان بان و ادب فارسی برگزیده شد. تعداد 439 به‌واژه‌ی
توان‌خواه یا معلول؟ به‌گویی در زبان علم و مقایسه‌ی آن با زبان گفتار Read More »
بازنشر انتشار نخست: ویژه‌نامه‌ی نامۀ فرهنگستان چکیده این پژوهش توصیفی – تحلیلی به بررسی استعاره‌های مفهومی بر اساس طبقه‌بندی لیکاف و جانسون (1980) در سه حوزه‌ی موضوعی، فیزیک،پزشکی و زبان‌شناسی می‌پردازد. پرسش‌هایی که مطرح می‌شوند عبارت‌اند از: استعاره‌های مفهومی در زبان علم به چه صورت نمود می‌یابند؟ و بسامد وقوع آنها در سه حوزه‌ی مزبور
استعاره‌های مفهومی در گونه‌ی علمی زبان فارسی Read More »
غلامحسین کریمی‌دوستان https://zabandad.com/wp-content/uploads/2023/11/دکتر-غلامحسین-کریمی-دوستان.mp4
سخنرانی غلامحسین کریمی‌دوستان در نشست جهانی‌های معنا Read More »
بازنشر در قالب متن جست‌وجوپذیر پس از هشتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ مهر، شمارۀ۶، سال ۱۳۱۳ این کتابی که درین روزها در گیتی ولوله افکنده و نهصد و اند سال‌ست که بر جهان فرمانروایی می‌کند دریائی‌ست که سال‌ها در آن غوطه توان خورد. بعضی از حکمای الهی خدا را چنین وصف کرده‌اند که
فواید شاهنامه از حیث لغت و صرف و نحو Read More »
بازنشر پس از پنجاه و دو سال انتشار نخست: مجلۀ جنگ اصفهان، شمارۀ ۷، سال ۱۳۴۹ روشن شدن مسئلۀ «ابهام» در شعر و به‌‌خصوص شعر فارسی با آن سابقۀ هزار ساله اگر چه مستقیماً به روشن شدن تفاوت میان نظم و شعر وابسته است، لیکن از آنجا که شناختن و شناساندن مرز میان شعر
