بازنشر پس از هشتاد سال انتشار نخست: مجلۀ یادگار، مهرماه 1323 سال اول شمارۀ دوم امروز در میان عامۀ فارسی‌زبان لغت «شُعبده» به ضمّ شین و دال بی‌نقطه به معنی نیرنگ‌سازی و حقه‌بازی معمول است چنان‌که می‌گویند فلان شعبده‌باز است یا به شعبده‌بازی کار خود را می‌سازد. این کلمه چنان‌که هیأت ظاهری آن می‌نماید از عربی گرفته […]
شعبذه – شعوذه – بوالعجب Read More »
بازنشر پس از هشتاد سال انتشار نخست: مجلۀ یادگار، بهمن ۱۳۲۳، سال اول شمارۀ ششم اولیای وزارت فرهنگ ما اخیراً دستوری یا به اصطلاح فرهنگستان بخشنامه‌ای به امضای آقای دکتر صدیق وزیر فرهنگ و معاون فرهنگستان صادر کرده‌اند در باب لغت ریاضی که در کتب درسی جدید وارد شده و باعث اشکال فهم مطالب و
کتب درسی و لغت‌سازی Read More »
بازنشر پس از هشتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ مهر، آبان‌ماه 1314 سال سوم شمارۀ 6 در زبان اوستائی یکی از ادات و علائم ریاست و بزرگی، همانا لغت (پیتی) است، پیتی به فتح پاء و سکون یاء و کسر تاء قرشت و یاء معروف از اداتی بوده است که در آخر اسامی درآمده و
مباحث لغوی: تحقیقی در لغت پاد و پد Read More »
بازنشر پس از هفتاد و هشت سال انتشار نخست: مجلۀ یادگار، خرداد ۱۳۲۴ سال اول شمارۀ دهم در شمارۀ سوم «یادگار» به مناسبت این بیت خواجه: سخن در پرده می‌گویم چو گل از پرده بیرون آی / که بیش از پنج روزی نیست حکم میر نوروزی راجع به تفسیر اصطلاح «میر نوروزی» یا
شاهدی دیگر برای «میر نوروزی» Read More »
بازنشر پس از هفتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ یادگار، آبان‌ماه ۱۳۲۳ سال اول شمارۀ سوم این تعبیر در یکی از غزل‌های معروف حافظ آمده که مطلع آن با چند بیت اول آن از قرار ذیل است: ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی / ازین باد ار مدد خواهی چراغ دل
بازنشر در قالب متن جست‌وجوپذیر پس از هشتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ مهر، شمارۀ۶، سال ۱۳۱۳ این کتابی که درین روزها در گیتی ولوله افکنده و نهصد و اند سال‌ست که بر جهان فرمانروایی می‌کند دریائی‌ست که سال‌ها در آن غوطه توان خورد. بعضی از حکمای الهی خدا را چنین وصف کرده‌اند که
فواید شاهنامه از حیث لغت و صرف و نحو Read More »
بازنشر پس از پنجاه و دو سال انتشار نخست: مجلۀ جنگ اصفهان، شمارۀ ۷، سال ۱۳۴۹ روشن شدن مسئلۀ «ابهام» در شعر و به‌‌خصوص شعر فارسی با آن سابقۀ هزار ساله اگر چه مستقیماً به روشن شدن تفاوت میان نظم و شعر وابسته است، لیکن از آنجا که شناختن و شناساندن مرز میان شعر
بازنشر پس از هفتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ یادگار، شمارۀ ۴، آذر سال ۱۳۲۳ غیر از مردم لاابالی و بی‌مبالات هیچکس نیست که پیش از خروج از خانه و قدم نهادن در کوچه لااقل روزی یک بار خود را در آیینه نبیند و وضع سر و لباس و کفش و کلاه خود را
بازنشر پس از هشتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ مهر، شهریورماه 1313 سال دوم شمارۀ 4 یکی از مراحل سیر تکاملی زبان انتقال از حقیقت مجاز است. به عبارت دیگر از زبان ساده و حسی زبان شعر پیدا می‌شود به این معنی که ابتدا کلمات و جمل مطابق با عین موضوع و مدلول خود استعمال
سیر تکاملی زبان – بخش چهارم Read More »
بازنشر پس از هشتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ مهر، مردادماه 1313 سال دوم شمارۀ 3 در این مقاله مجملی از پیدایش و توسعۀ اقسام مختلفۀ صرفی کلمات بحث می‌کنیم. در دستورهای زبان معمولاً کلمات را به هشت یا نه قسم تقسیم می‌کنند (از قبیل اسم و فعل و ملحقات و متعلقات آنها و اقسام
سیر تکاملی زبان – بخش سوم Read More »
