بازنشر پس از هشتاد سال انتشار نخست: مجلۀ یادگار، مهرماه 1323 سال اول شمارۀ دوم امروز در میان عامۀ فارسی‌زبان لغت «شُعبده» به ضمّ شین و دال بی‌نقطه به معنی نیرنگ‌سازی و حقه‌بازی معمول است چنان‌که می‌گویند فلان شعبده‌باز است یا به شعبده‌بازی کار خود را می‌سازد. این کلمه چنان‌که هیأت ظاهری آن می‌نماید از عربی گرفته […]
شعبذه – شعوذه – بوالعجب Read More »
بازنشر پس از هشتاد سال انتشار نخست: مجلۀ یادگار، بهمن ۱۳۲۳، سال اول شمارۀ ششم اولیای وزارت فرهنگ ما اخیراً دستوری یا به اصطلاح فرهنگستان بخشنامه‌ای به امضای آقای دکتر صدیق وزیر فرهنگ و معاون فرهنگستان صادر کرده‌اند در باب لغت ریاضی که در کتب درسی جدید وارد شده و باعث اشکال فهم مطالب و
کتب درسی و لغت‌سازی Read More »
بازنشر پس از هشتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ مهر، آبان‌ماه 1314 سال سوم شمارۀ 6 در زبان اوستائی یکی از ادات و علائم ریاست و بزرگی، همانا لغت (پیتی) است، پیتی به فتح پاء و سکون یاء و کسر تاء قرشت و یاء معروف از اداتی بوده است که در آخر اسامی درآمده و
مباحث لغوی: تحقیقی در لغت پاد و پد Read More »
بازنشر پس از هفتاد و هشت سال انتشار نخست: مجلۀ یادگار، خرداد ۱۳۲۴ سال اول شمارۀ دهم در شمارۀ سوم «یادگار» به مناسبت این بیت خواجه: سخن در پرده می‌گویم چو گل از پرده بیرون آی که بیش از پنج روزی نیست حکم میر نوروزی راجع به تفسیر اصطلاح «میر نوروزی» یا
شاهدی دیگر برای «میرنوروزی» Read More »
بازنشر پس از هفتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ یادگار، آبان‌ماه ۱۳۲۳ سال اول شمارۀ سوم این تعبیر در یکی از غزل‌های معروف حافظ آمده که مطلع آن با چند بیت اول آن از قرار ذیل است: ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی ازین باد ار مدد خواهی چراغ
بازنشر در قالب متن جست‌وجوپذیر پس از هشتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ مهر، شمارۀ۶، سال ۱۳۱۳ این کتابی که درین روزها در گیتی ولوله افکنده و نهصد و اند سال‌ست که بر جهان فرمانروایی می‌کند دریائی‌ست که سال‌ها در آن غوطه توان خورد. بعضی از حکمای الهی خدا را چنین وصف
فواید شاهنامه از حیث لغت و صرف و نحو Read More »
بازنشر پس از پنجاه و دو سال انتشار نخست: مجلۀ جنگ اصفهان، شمارۀ ۷، سال ۱۳۴۹ روشن شدن مسئلۀ «ابهام» در شعر و به‌‌خصوص شعر فارسی با آن سابقۀ هزار ساله اگر چه مستقیماً به روشن شدن تفاوت میان نظم و شعر وابسته است، لیکن از آنجا که شناختن و شناساندن مرز میان شعر
بازنشر پس از هفتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ یادگار، شمارۀ ۴، آذر سال ۱۳۲۳ غیر از مردم لاابالی و بی‌مبالات هیچکس نیست که پیش از خروج از خانه و قدم نهادن در کوچه لااقل روزی یک بار خود را در آیینه نبیند و وضع سر و لباس و کفش و کلاه خود
بازنشر پس از هشتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ مهر، شهریورماه 1313 سال دوم شمارۀ 4 یکی از مراحل سیر تکاملی زبان انتقال از حقیقت مجاز است. به عبارت دیگر از زبان ساده و حسی زبان شعر پیدا می‌شود به این معنی که ابتدا کلمات و جمل مطابق با عین موضوع و مدلول خود استعمال
سیر تکاملی زبان – بخش چهارم Read More »
بازنشر پس از هشتاد و نه سال انتشار نخست: مجلۀ مهر، مردادماه 1313 سال دوم شمارۀ 3 در این مقاله مجملی از پیدایش و توسعۀ اقسام مختلفۀ صرفی کلمات بحث می‌کنیم. در دستورهای زبان معمولاً کلمات را به هشت یا نه قسم تقسیم می‌کنند (از قبیل اسم و فعل و ملحقات و متعلقات آنها و اقسام
سیر تکاملی زبان – بخش سوم Read More »
