بازنشر انتشار نخست: مجله‌ی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، فروردین ۱۳۸۴ چکیده شناخت جامع و کامل هیچ علمی حاصل نمی‌شود مگر آنگاه که شخصی به دستگاه اصطلاح‌شناختی آن علم احاطه پیدا کند؛ از گزاره‌ها و احکام آن علم درکی عمیق و همه‌جانبه به دست آورد و ساختار متنی آثار مکتوب آن […]
نقش زبان و ادبيات در پيشرفت‌های علمی Read More »
نویسندگان: سهیل دانش زاده؛ علی افخمی؛ بهروزمحمودی بختیازی چکیده در این پژوهش می‌کوشیم سازوکارهای تصریح ترجمه‌ای را با عطف توجه به بنیادهای شناختی آن و در چهارچوب عملیات‌های تعبیرگری شناختی شناسایی و صورت‌بندی کنیم. در همین راستا با فهم تصریح به مثابۀ نوعی تصمیم کاربردشناختی و با پذیرش نقش برسازندۀ تعبیرگری در معنی (لانگاکر 2008)
ردگان‌شناسی سازوکار های تصریح شناختی در ترجمه Read More »
نویسندگان
سهیل دانش زاده و غلامحسین کریمی دوستان
در این پژوهش می‌کوشیم با بهره‌گیری از دستاوردهای زبان‌شناسی شناختیِ اجتماعی، دو باور رایج در حوزۀ مطالعاتی تصریح ترجمه‌ای را ارزیابی انتقادی کنیم. باورهای دو‌گانۀ طرح و نقد شده در این مقاله عبارت‌اند از: 1) می‌توان واحدهای زبانیِ مستقل از بافت را بر اساس میزان صراحت آنها درجه‌بندی کرد. 2) تصریح نوعی مشخص‌سازی است. در ارزیابی باور اول با کاربست تحلیل کیفی این نتیجه حاصل شده است که درجه‌بندی صورت‌های زبانی بر حسب میزان صراحت آنها، بدون در نظر گرفتن بافت و دانش دایرة‌المعارفیِ مشترک میان اعضای جامعه امکان‌پذیر نیست. در نقد باور دوم با تحلیل ثانویۀ داده‌هایی که در پژوهش‌های پیشین نقل شده‌اند، نشان داده‌ایم که تصریحِ معنی، منحصر به عملیات تعبیرگریِ مشخص‌سازی نیست و دگرگونی در دیگر عملیات‌های تعبیرگری نیز منجر به تصریح ترجمه‌ای می‌شود؛ دگرگونی‌هایی که متناسب با زبان-فرهنگ مقصد به کار بسته می‌شوند. بنابراین، این باورها قابل اتکا به نظر نمی‌رسند، و غلبۀ آنها بر پژوهش‌های حوزۀ تصریح مانع از بازشناسیِ دیگر مصداق‌های بالقوۀ تصریح و تبیین آنها شده است. نظر به اتکاناپذیری باورها و رویه‌های پیشگفته، پیشنهاد می‌شود که پژوهش‌های حوزۀ تصریح بدون اتکا به این باورها و با توجه به انگیزه‌های شناختی-اجتماعی وقوع این تغییر ترجمه‌ای و تنوع فرایندهای مفهوم‌سازی دخیل در آن انجام‌پذیرند.
تلی از زبان رابرت اسمیتسون: حتی رویای زبان خصوصی را در سر نپروران
زبان، هنر مفهومی و چرخش زبانشناختی در هنر: رابرت اسمیتسون Read More »
ویژه‌نامه‌های زبانشناختی نامتوالی زبان‌دادبرگرفته از: ویژه‌نامه‌ی نامتوالی «معنی از آنچه فکرمی‌کنید کم‌تعین‌یافته‌تر است» https://zabandad.com/wp-content/uploads/2022/12/نقش-یافت-در-معنی-زبانی-قطعه-ای-از-سریال-دوستان.mp4 اجرای طنزآمیز این یافتۀ کاربردشناسی که بخش اعظم آنچه در یک بده‌بستان زبانی انتقال می‌یابد ملفوظ نمی شود. در قطعۀ تصویری نقل‌شده در این یادداشت، برگزفته از سریال دوستان، هنگامی که دو عبارتِ: My best friend and my sister I cannot believe
نقبی به یکی از ویژگی های کاربردشناختی زبان: دلالت‌های متقابل یک صورت‌بندی زبانی واحد Read More »
ویژه‌نامه‌های زبانشناختی نامتوالی زبان‌داد برگرفته از: ویژه‌نامه‌ی نامتوالی «زبان پیکرمند» Words in the World: Paulina Olowska Alphabet” May 3, 2012–May 5, 2012. Photograph by Julieta Cervantes. این پرفورمنس را می‌توان بیانِ خلاقانه‌ی ایده‌ی مرکزیِ زبان‌شناسی شناختی دانست؛ ایده‌ای که بر حسب آن ویژگی‌های زبان، نه ناشی از فرایندهای رایانشیِ یک ذهنِ در-خود-باشِ خودگردان، که در هستیِ
پرفورمنس واژه‌ها در دنیا Read More »
ویژه‌نامه‌های زبانشناختی نامتوالی زبان‌داد برگرفته از: ویژه‌نامه‌ی نامتوالی «زبان، حقیقت و دست‌کاری‌های گفتمانی» https://zabandad.com/wp-content/uploads/2022/12/خطای-شناختی-تناظر-سجع-با-حقیقت-قطعه-ای-اط-سزیال-دوستان.mp4 نویسنده: سهیل دانش زاده تکه‌ای کوتاه از یک قسمت از سریال دوستان که به‌خوبی از کیفیت فریبندۀ ساخت‌های زبانی هم‌قافیه یا آنچه که به Rhyme as Reason Effect یا Eaton-Rosen phenomenon موسوم است، یاد می‌کند. پدیده‌ی «قافیه به‌مثابه‌ی دلیل» یا «سجع‌آوری به‌مثابه‌ی
وقتی جاذبۀ قافیه خرد را زمین‌گیر می‌کند Read More »
https://zabandad.com/wp-content/uploads/2022/12/درآمیختن-قاب-های-توجه-و-حسن-تعبیر-.mp4 ویژه‌نامه‌های زبانشناختی نامتوالی زبان‌دادبرگرفته از: ویژه‌نامه‌ی نامتوالی «زبان، حقیقت و دست‌کاری‌های گفتمانی» Source Text: Ruth: There’s been an accident. The new hearse is totaled. Your father is dead. Your father is dead, and my pot roast is ruined. متن مقصد (فارسي):تصادف شده؛ [ماشين] نعش‌کش جدیدمون درب‌و‌داغون شده؛ پدرت مرده، پدرت مرده و غذام خراب شده. قطعه ای کم‌نظیردر
درآمیختن قاب‌های توجهی به عنوان ابزار حسن تعبیر آفرین Read More »
