زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

زبان‌داد

رابطۀ پرسش‌های ضمیمه‌ای و جنسیت از دیدگاه کامرون

در سنت مطالعات زبان‌شناسی اجتماعی و تحلیل انتقادی گفتمان به تفاوت‌های جنسیتی در زبان توجه قابل‌اعتنایی شده است. از مطالعاتی که به ویژگی‌های «ساختاری» زبان (مانند جنس دستوری) می‌پردازند تا پژوهش‌هایی که تفاوت در الگوهای «کاربرد» را کانون توجه خود قرار داده‌اند. حقوق سوژگیِ نابرابر در تعامل، چشم‌پوشی زنان از نوبت سخن‌گفتن در مکالمه یا […]

رابطۀ پرسش‌های ضمیمه‌ای و جنسیت از دیدگاه کامرون Read More »

توانش ارتباطی از دیدگاه هایمز

دستور گشتاری یا زبانشناسی چامسکیایی نظریه‌ی زبانی را مبتنی بر تقابل دوتاییِ توانش و کنش درک و صورت بندی می‌کند. این دوگانه ی مشهور، تا اندازه‌ای، میراث دوگانه‌ی سوسوریِ زبان و گفتار است. توانش زبانی ناظر بر آگاهی یا دانشِ ضمنی و ناخودآگاهِ گویشور از ساختار زبان است؛ دانشی که گر چه در خودآگاهی گویشور

توانش ارتباطی از دیدگاه هایمز Read More »

کم‌توانی در درک مطلب و درکِ پراعوجاج از زبان: به مناسبتِ شرح تفاوتِ روشنِ ساختن نوواژه‌های ژنریک با «بهره‌برداری طنزآمیز از فرم لغت‌نامه»

خانم سودابه قیصری، مترجم، در فرسته‌ای با پیوست‌کردنِ تصویر شماره‌ی یک نوشته است: «اوکراینی‌ها قبلاً برای شولتز صدراعظم آلمان فعلی ساختند «scholzing» به معنای وعده دادن و عمل نکردن، حالا اروپایی‌ها «macroning» را برای رئیس‌جمهور فرانسه ساخته‌اند به معنای افزایش عامدانه‌ی وابستگی به چین و هم‌زمان نطق برای متحدان اروپایی درباره معصومیت و نیاز به

کم‌توانی در درک مطلب و درکِ پراعوجاج از زبان: به مناسبتِ شرح تفاوتِ روشنِ ساختن نوواژه‌های ژنریک با «بهره‌برداری طنزآمیز از فرم لغت‌نامه» Read More »

جبرانِ کم‌بهرگی از خلاقیت طناز، یخ‌گویی‌های کم‌قیمت و آداب گفتمانی مولد آنها

https://zabandad.com/wp-content/uploads/2023/04/بریده-ای-از-برنامه-wheel-of-fortune.mp4 دو سال پیش در یکی از قسمت‌های برنامه‌ی چرخِ بخت (Wheel of Fortune) شرکت‌کننده‌ای حضور داشت که در تلفظ او اختلال لیسپ (lisp) یا نوک زبانی به گوش می‌رسید؛ در بخشی از برنامه، هنگام بیانِ واژ‌ه‌های حاوی آوای /s/ این ویژگی تلفظی شرکت‌کننده‌ی پیشگفته یک بارِ دیگر نمودار شد. مجری سرشناس برنامه، پت سِی‌جَک

جبرانِ کم‌بهرگی از خلاقیت طناز، یخ‌گویی‌های کم‌قیمت و آداب گفتمانی مولد آنها Read More »

تصویری از بریده‌ای از برنامه‌ی Wheel of Fortune در این بریده میزبان برنامه در گفت‌وگو با شرکت کننده‌‌ای که لیسپ (lisp) در شیوه‌ی تلفظ او به گوش می‌رسد، آوای /s/ در عبارت «I see» را به شیوه‌ی "نوک زبانی" تلفظ می‌کند

تغییر نوروزی لوگوی گوگل و خطای ترجمه‌ایِ اغلب رسانه‌های فارسی

دست‌کم  هجده سال است که گوگل به مناسبت نوروز،  لوگوی خود را با نشانه‌های نوروزی درمی‌آمیزد‌؛ این کار بخشی از سنتِ دست‌کاری مناسبتی لوگوهای گوگل است‌. روز اول فروردین ۱۴۰۲ لوگوی نوروزیِ امسال‌ گوگل ارایه شد. در این لوگو هر یک از حروف برسازنده‌ی نام ” گوگل” با یکی از گل‌های بهاری درآمیخته است. چهار

تغییر نوروزی لوگوی گوگل و خطای ترجمه‌ایِ اغلب رسانه‌های فارسی Read More »

لوگوی نوروزی گوگل- 1402

کلمه

انتشار نخست: مجله‌ی مهر بازنشر (در قالب متن جست‌وجوپذیر) پس از ۸۹ سال مبدأ و مرجع کلیه شعب زبان که دستور هم جزو آن‌هاست کلمه می‌باشد و آن مشتق از «کلم» عربی است به معنی خستن (جراحت وارد کردن) آمده و این انتقال از معنای حقیقی به مجازی از این روست که همچنان که از

کلمه Read More »

فصلی در باب لغت – بخش سوم

انتشار نخست: مجله‌ی مهر بازنشر (در قالب متن جست‌جوپذیر) پس از ۹۰ سال در ایالات و ولایات دوردست هم بسیاری لغات پراکنده و منتشر است که از ریشه اصیل اوستائی و سانسکریتی است. اساساً به قدري زبان‌های ولایتی مغشوش و تحریف شده است که به وصف نمی‌آید. نه لر زبان کرد را می‌فهمد، نه کرد

فصلی در باب لغت – بخش سوم Read More »

فصلی از باب لغت – بخش دوم

انتشار نخست: مجله‌ی مهر بازنشر (در قالب متن جست‌وجوپذیر) پس از ۹۰ سال وسعت دایرۀ لغات و اصطلاحات علمی و فنی امروزۀ زبان‌های اروپائی مرهون لغات بسیطی است که از زبان‌های لاتین و یونانی قدیم گرفته شده است و هر چه دامنۀ اکتشافات و اختراعات توسعه یابد و علوم و فنون جدیدی پیدا شود بی‌درنگ

فصلی از باب لغت – بخش دوم Read More »

فصلی از باب لغت – بخش اول

  بازنشر پس از نود سال   انتشار نخست: مجلۀ مهر، شمارۀ ۱۰، سال ۱۳۱۲ یکی از اهم آمال ملت و از بزرگ‌ترین مسائلی که از بدو مشروطیت تاکنون مورد توجه خاص و عام واقع گشته و در آن موضوع هر چه بیشتر ابراز حرارت و علاقه‌مندی شده اصلاحات معارفی است. اهمیت این موضوع و

فصلی از باب لغت – بخش اول Read More »