زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

تخته ریکی ه زبان نام - زبان‌داد

تخته‌ ریکی دیوید لینج

پیوست ویژه نامه‌ی «زبان نام»

تخته‌ی ریکی(Ricky Board) ■ تصویر اول: Ricky Board/ Bee Board (1986-87) تصویرهای دوم و سوم: Do It: How To Make A Ricky Board (2012) ویدیو: بریده‌ای از فیلم الفبا (The Alphabet)، دیوید لینچ، ۱۹۶۸■ جلوه‌های بیگانگی و ازجادرفتگیِ زبان در آثار دیوید لینچ کم نیستند؛ چه آن‌جا که زبان از بیخ ورزیده نمی‌شود، چه آن‌جا که زبان به آوای محض فروکاسته می‌شود، چه آن‌جا که پیوندهای خودکارشده‌ی صورت و معنی به کلی گسسته‌اند و چه آن‌جا که کنش برانگیخته به وسیله‌ی سخن ( Perlocutionary act) نسبت متعارف و قابل‌انتظاری با کنش مضمون- در -سخن (Illocutionary act) ندارد. این ویژگی‌ها، که حاکی از باور عمیق به نارسایی و نابسندگی زبان‌اند، برخاسته از کم‌اهمیت دانستن زبان نیست؛ برعکس، هشیار بودن لینچ به قدرت هولناک زبان به چنان باوری راه داده است. فیلم سه دقیقه‌ای الفبای لینچ را، فیلمی که در آن سرودِ ناز و ملیح آموزش الفبا (The ABC Song) کابوس‌های سر-به-سوت‌انداز بار می‌آورد و تن را به پیچ‌وتاب‌های پرعذاب می‌کشاند، در پرتو طرح غیرسینمایی او، تخته‌ی ریکی ببینید؛ اثری که به سادگی و روشنی، به سبک‌وسیاق تمرین‌های سرگرم‌‌کننده و آموزنده (نه با تولید فاصله‌های مرسوم در نهاد هنر)، نقش تعیین‌کننده‌ی زبان در تکوین تجربه را نشان می‌دهد.چنان‌که در تصویرهای این فرسته می‌بینید دیوید لینچ برای کمک به دریافتنِ نقش برسازنده‌ی نام در تجربه‌ی چیزها ایده‌ای را پیش کشیده است که یادآور شماری از اثرهای مگریت است. لینچ پیشنهاد می‌کند جدولی با چهار ردیف پنج ستونه بنا کنید و در بیست خانه‌ای که از این رهگذر ساخته شده‌اند‌ یک تصویر واحد را بکشید، یا نمونه‌های یک چیز واحد را قرار دهید؛ بکوشید هر نمونه‌ تا آن‌جا که ممکن است با نمونه‌های دیگر همسان باشد. با‌این‌حال و به رغم همسانی محتوای خانه‌ها به هر یک از این بیست خانه نام متفاوتی اطلاق کنید و نام هر خانه را زیر تصویری که کشیده اید یا زیر چیزی که به آن چسبانده‌‌اید، بنویسید. لینچ پیش‌بینی می‌کند که با این کار، یعنی نام‌گذاریِ نایکسانِ بیست محتوای تصویریِ همسان، تماشا و خواندن هر خانه، تجریه‌ی هر خانه، از خانه‌های دیگر متفاوت خواهد بود و جنس و اندازه‌ی این تفاوت هر تحربه‌گری را، که دل به کار داده باشد، شگفت‌زده خواهد کرد. لینچ این ایده را بازیگوشانه به نظم هم درآورده است: Even though they’re all the sameThe change comes from the name دیوید لینچ روش انجام این تمرین را این‌گونه شرح داده است: This board can be any size you  want. The proportions are dictated by four rows of five rickies. Each ricky is, as nearly as possible, exactly the same as every other ricky. The ricky can be an object or a flat image. The thing about the rickies is you will see them change before your eyes because you will give each ricky a different name. The names will be printed or written under each ricky. Twenty different names in all. You will be amazed at the different personalities that emerge depending on the names you give. Here is a poem: Four rows of fiveYour rickies come aliveTwenty is plentyIt isn’t trickyJust name each rickyEven though they’re all the sameThe change comes from the name

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *