علی محمدی
استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بوعلی سینا
بازنشر
انتشار نخست: نشریۀ پژوهشهای زبانشناسی تطبیقی
چکیده
ادبیات بدان گونه که در این مقاله از آن یاد شده، یکی از زیرمجموعه های هنر و در زمره ی حقیقت و زیبایی به شمار می رود. این نوع هنری که در فرهنگ ایران و زبان فارسی بیشتر به شعر و سروده تعبیر یافته، مانند هر پدیدهی دیگری خاستگاهی دارد که در زبان اهل نقد و هنر، به تفصیل مورد کاوش قرار گرفته است. از سوی دیگر «اشتباههای لپی» اصطلاحی است که حدود صد سال پیش با سخنرانیهای روانکاو پرآوازهی آلمانی، یعنی فروید، به صورت نظری رایج گردید. از میان انواع اشتباههای لپی، لغزشهای زبانی وجه برجستهتری داشت که بیشتر مورد توجه فروید واقع شد. این مقاله، ضمن تبیین لغرشهای زبانی، اشتباههای لپی هر یک از این دو اصطلاح؛ یعنی ادبیات (شعر) و لغزشهای زبانی، از نظر خاستگاه و تعبیر و کاکرد و نقش، سعی کرده است میان آن دو، پیوندهایی بیابد و آنها را به صورت نظری و با مصداق های عینی که در سروده های شاعران بزرگ ایران یافته شده است، تشریح کند.
کلیدواژهها: ادبیات، لغزش زبانی، فروید، انحراف