چکیده
زبانشناسی زيست‌بومی رويکردی نوين در پژوهش‌های زبانی است که به تبيين چرايی و چگونگی تأثيرگذاری کردارهای زبانی بر  رفتار اجتماعی سخنوران زبانی و پيامدهای آن بر محيط زيست و گونه های زيستی می پردازد. بررسی جايگاه انسان و شيوهّ بازنمايی حيوانات در فرهنگ فارسی معين بر اساس دستاوردهای زبانشناسی زيست بومی هدف اين پژوهش است. اين مقاله بر آن است تا به اين پرسشها پاسخ دهد: چگونه می توان انسانمداری حاکم در فرهنگ فارسی معين را درقالب يک انگارۀ پویای زبانی توصیه کرد؟ ملاکهای به کار گرفته شده در تعريف حيوانات در اين فرهنگ چيست؟ رابطۀ اين ملاکها با پديداری و پايداری مشکلات زيستی در کشورمان چگونه است؟ بدين منظور به بررسی تقابل انسان و محيط زيست و چگونگی بازنمود آن در فرهنگ فارسی معین می پردازیم. برای واکاوی انسانمداری، تمامی اسامی حيواناتی که در مجموعۀ چهار جلدی “فرهنگ فارسی معین ” معرفی شده اند، مورد بررسی قرار گرفته و نتايج در چهارچوب انگارۀ پيشنهادی تجزيه و تحليل شده است. براساس يافته ها، کارکردهای اقتصادی، آرامش خاطر و ويژگیهای فيزيکی حيوانات مهم ترین شاخصه زبانی بازنمود حیوانات در این فرهنگ است. رمزگشايی از انسانمداری نهادينه شده در فرهنگ فارسی زبانها، آگاهی بخشی در مورد اهميت گونه های زيستی و ضرورت به روزرسانی تعریف حیوانات به منظور بازتاب دغدغه های زيستی مهمترين دستاوردهای پژوهش پیش رو است.