چکیده

با گسترش ارتباطات جهانی، انعطاف‌پذیری در برابر فرهنگ‌های مختلف و توانایی مدیریت تعاملات بینافرهنگی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. زبان به‌عنوان مهم‌ترین ابزار انتقال فرهنگ، نیاز به متخصصانی دارد که با تفاوت‌ها و تشابهات فرهنگی آشنا باشند. هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان همبستگی بین توانش بینا‌فرهنگی در مدرسان زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان و عملکرد فارسی‌آموزانشان بود. برای انجام این پژوهش از پرسشنامۀ بستۀ هوش بینافرهنگی آنگ و همکاران (2004) با چهار مؤلفه فراشناختی، دانشی، انگیزشی و رفتاری استفاده شد. همچنین از هر مدرس خواسته شد نمرات زبان‌آموزان آخرین ترمی که تدریس داشته‌اند را در اختیار پژوهشگر قرار دهند. همبستگی میان نمرات به‌دست‌آمده از پرسشنامه و میانگین نمرات زبان‌آموزان هر مدرس با فرمول ضریب همبستگی پیرسون محاسبه شد. نتایج نشان داد میزان توانش بینافرهنگی مدرسان آموزش زبان فارسی با کیفیت تدریس آنان رابطۀ مستقیم دارد، یعنی هرچه میزان شناخت از فرهنگ‌های متفاوت و متنوع زبان‌آموزان، داشتن انگیزه و علاقه به تعامل بینافرهنگی، احترام به آن فرهنگ‌ها، به کارگیری راهبردهای مناسب در روش تدریس و داشتن دیدگاهی پذیرا در محیط آموزشی بیشتر باشد، می‌توان انتظار افزایش یادگیری و بهبود نمرات زبان‌آموزانی که از فرهنگ‌های متفاوت هستند را داشت. همچنین در همین مطالعه مشخص شد که مدرسان ایرانی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان از توانش بینافرهنگی بالایی برخوردار هستند. در آخر نیز استراتژی‌ها و راهکارهایی برای ایجاد محیطی مناسب برای پذیرش تنوعات فرهنگی در کلاس درس فارسی و افزایش هوش بینافرهنگی مدرسان نیز ارائه شده است.

واژه‌های کلیدی: توانش بینافرهنگی، مدرس آزفا، هوش بینافرهنگی،فارسی‌آموز