تدقیقات لسانی

لوگوی زبان‌داد

زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

تدقیقات لسانی: بازنشر نظرورز‌های زبان‌شناختی متقدم

تدقیقات لسانی به بازنشر نظرورزی‌های زبان‌شناختیِ متقدم اختصاص دارد؛ این «نظرورزی‌های متقدم» پیش از پاگرفتنِ علم زبان‌شناسی در ایران، یا، در سال‌های نخست راه‌اندازی رشته‌ی دانشگاهی زبان‌شناسی در نشریه‌های عمومی انتشار یافته‌اند. بازنشرِ بیشترِ این نوشته‌ها پس از دهه‌ها و «در قالبِ متنِ جست‌وجوپذیر و قابل‌کپی» انجام می‌پذیرد. به این منظور که نامِ این بخش تا اندازه‌ای بازنماینده‌ی  منطق انتخاب محتوا و حال‌وهوای جاری در نوشته‌های آن باشد عنوانِ «تدقیقات لسانی» را، که در نشریه‌ی تاریخی «ایرانشهر» به کار رفته است، بی‌کم‌و‌کاست تکرار کرده‌ایم.

فصلی در باب لغت – بخش سوم

انتشار نخست: مجله‌ی مهر بازنشر (در قالب متن جست‌جوپذیر) پس از ۹۰ سال در ایالات و ولایات دوردست هم بسیاری لغات پراکنده و منتشر است که از ریشه اصیل اوستائی و سانسکریتی است. اساساً به قدري زبان‌های ولایتی مغشوش و تحریف شده است که به وصف نمی‌آید. نه لرزبان کرد را می‌فهمد، نه کردزبان بلوچ

ادامه مطلب »

فصلی از باب لغت – بخش دوم

انتشار نخست: مجله‌ی مهر بازنشر (در قالب متن جست‌وجوپذیر) پس از ۹۰ سال وسعت دایره لغات و اصطلاحات علمی و فنی امروزه زبان‌های اروپائی مرهون لغات بسیطی است که از زبان‌های لاتین و یونانی قدیم گرفته شده است و هر چه دامنه اکتشافات و اختراعات توسعه یابد و علوم و فنون جدیدی پیدا شود بی‌درنگ

ادامه مطلب »

فصلی از باب لغت – بخش اول

  بازنشر پس از نود سال   انتشار نخست: مجلۀ مهر، شمارۀ ۶، سال ۱۳۱۲ یکی از اهم آمال ملت و از بزرگ‌ترین مسائلی که از بدو مشروطیت تاکنون مورد توجه خاص و عام واقع گشته و در آن موضوع هر چه بیشتر ابراز حرارت و علاقه‌مندی شده اصلاحات معارفی است. اهمیت این موضوع و

ادامه مطلب »

فارسی ساختگی

  بازنشر پس از نود سال  انتشار نخست: مجلۀ مهر، شمارۀ ۶، سال ۱۳۱۲ کسانی که خداوند خمیرۀ وجود ایشان را به آب ذوق و صفای قریحه سرشته و با اعطای این لطیفۀ غیبی به مقام جلیل پرستندگی مظاهر جمال و کمال ارتقاء داده و از سایر اجناس مردم ممیزشان کرده است هر گاه که

ادامه مطلب »

غلط املایی

  بازنشر پس از هفتاد و نه سال  انتشار نخست: مجلۀ یادگار، شمارۀ ۴، آذر سال ۱۳۲۳ غیر از مردم لاابالی و بی‌مبالات هیچکس نیست که پیش از خروج از خانه و قدم نهادن در کوچه لااقل روزی یک بار خود را در آیینه نبیند و وضع سر و لباس و کفش و کلاه خود

ادامه مطلب »

علم اشتقاق لغات

بازنشر (پس از نود و هفت سال) انتشار نخست: نشریه‌ی ایرانشهر در ضمنِ علومی که در قرن‌های اخیر در ممالک فرنگ تولد و تکامل یافته یکی هم علم اشتقاق لغات و یا زبانشناسی است، این علم نتیجه تتبعات و  تحقیقاتی است که علمای غرب در معرفت ملل و اقوام به عمل آورده‌اند.پس از کشف خطوط

ادامه مطلب »