زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

مقاله‌های زبان‌شناختی برگزیده از منبع‌های دیگر

مقاله‌های  پژوهشی برگزیده از مجله‌های موسوم به «علمی- پژوهشی» که با تمرکز بر رابطه‌ی زبان و تفکر، زبان و فرهنگ، و زبان و اجتماع تدوین شده‌اند.

معنی‌شناسی جدول کلمات متقاطع: مروری بر الگوهای تعریف واژه‌ها در جدول‌های فارسی از دیدگاه معنی‌شناسی واژگانی ساخت‌گرا

بازنشرانتشار نخست: نشریۀ زبان و زبان‌شناسی ماه دی سال ۱۴۰۱ چکیده از میان سرگرمی‌های پنج‌گانۀ موجود در فرهنگ بشری (سرگرمی‌های زبانی، تصویری، منطقی، عددی و بازی کردنی) جدول کلمات متقاطع موقعیتی ویژه دارد، چرا که هم تفریحی جهانی است و هم منطقه‌ای. وجه جهانی این سرگرمی را می‌توان با نگاهی به مطبوعات جهان دریافت؛ تقریباً روزنامۀ پرفروش و کثیرالانتشاری در جهان

ادامه مطلب »

معناشناسی و گنج‌واژۀ زبان فارسی

بازنشرانتشار نخست: ویژه‌نامۀ نامۀ فرهنگستان (فرهنگ‌نویسی)بهمن 1390 چکیده استعاره‌های حوزۀ بدن به چهار گروه استعارۀ شکل، استعارۀ حایگاه، استعارۀ کارکرد و استعاره‌های منفرد طبقه‌بندی می‌شوند. در نمونه‌های زیر خاستگاه پدیدآمدن معنای استعاری همواره اندام‌واژه‌های حوزۀ مبدأ بدن بوده‌اند که بر مبنای گونه‌ای شباهت با عناصر حوزۀ مقصد، معنایی بیرون از این حوزه پیدا کرده‌اند. برای خواندن متن کامل مقاله فایل پی‌دی‌اف

ادامه مطلب »

معرفی و نقد کتاب دستور شناختی: درآمدی مقدماتی

بازنشر انتشار نخست: ویژه‌نامۀ نامۀ فرهنگستان زبان‌شناسی شناختی یکی از سه نگرش عمده زبان‌شناسی معاصر و در ردیف نگرش‌های صورت‌گرا و نقش‌گرا در نظر گرفته می شود (دبیرمقدم، 9: 1389).خاستگاه آن اساساً به نخستین سال های دهه 1970 میلادی و ناخشنودی پژوهندگان حوزه‌ی زبان از رویکردهای صورت گرا باز می گردد. سرچشمه‌های آن را باید در پیدایش علوم شناختی جدید به‌ویژه آثار

ادامه مطلب »

معرفت‌شناسی زبانی درون‌ماندگار نزد سوسور و یلمزلف: یک بررسی تطبیقی

بازنشرانتشار نخست:نشریه‌ی علم زبان چکیده ایده‌پردازی‌های اساساً بدیع سوسور در باب زبان و مسئلة نشانه که با انتشار کتاب گردآوری‌شدة دورة زبان‌شناسی عمومی به ساحت علوم انسانی معرفی شد، نوید چرخشی پایه‌ای در معرفت‌شناسی و ایجاد یک علم عمومی نوین جبرگون و رابطه‌بنیاد را می‌داد. این ایده‌ها را خیل عظیمی از زبان‌شناسان و دیگر دانشمندان علوم انسانی پی گرفتند که به‌ طور کلی از

ادامه مطلب »

مبانی روش‌های درمان زبان‌پریشی

بازنشر  انتشار نخست: مجلۀ تازه‌های روان‌درمانی چکیده طی دو قرن گذشته در پژوهش های روان‌پزشکی و در چند دهۀ اخیر در پژوهش‌های علمی بین رشته‌ای وابسته با توان‌بخشی گفتار و زبان درباره ماهیت زبان‌پریشی و روش‌های درمانی آن پژوهش‌های زیادی انجام شده است، ولی با توجه به پیچیدگی ماهیت زبان و رابطۀ زبان و مغز  راه‌های متفاوتی برای درمان آن پیشنهاد

ادامه مطلب »

گویش شناسی اشعار باباطاهر و اهمیت آن در بازسازی زبان بومی پیشین همدان

بررسی ویژگیهای گویشی اشعار باباطاهر از دیرباز همواره مورد توجه شمار زیادی از پژوهشگران شاخههای مختلف علوم انسانی قرار گرفته است ولی با وجود پژوهشهای بسیار، نتایج ارائه شده به دلیل استفاده از شیوههای بررسی نادرست، اشتباهات چشمگیری را به همراه دارند. عمده این مشکلات از آگاهی ناکافی از دانش ردهشناسی زبانهای ایرانی نشأت می گیرند. در این پژوهش ابتدا به بررسی

ادامه مطلب »