زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

مقاله‌های زبان‌شناختی برگزیده از منبع‌های دیگر

مقاله‌های  پژوهشی برگزیده از مجله‌های موسوم به «علمی- پژوهشی» که با تمرکز بر رابطه‌ی زبان و تفکر، زبان و فرهنگ، و زبان و اجتماع تدوین شده‌اند.

نشان‌گرهای زبانی ساخت‌های کذب در فارسی: یک پژوهش زبانی ـ اجتماعی

بازنشر انتشار نخست: نشریه‌ی زبان‌شناخت چکیده هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی و تحلیل ساخت‌های دروغ در زبان فارسی است و در این راستا به بررسی رابطۀ بین میزان استفاده از «نشان‌گرهای احتیاط»، «نشانگرهای نفی»، «کلمات حسی»، «کلمات مجزاگر» و «ضمایر» با کذب جملات پرداخته شده است. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی در یک جامعه آماری فارسی‌زبان شامل ۲۸ نفر

ادامه مطلب »

نسبیت در زبان

بازنشر انتشار نخست: مجلۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران هر کس غیر از زبان مادری خود زبان یا زبان‌های دیگری بداند و سعی کرده باشد از آن زبان‌ها به یکدیگر ترجمه کند، یقیناً متوجه شده است که در کار ترجمه اشکالات زیادی وجود دارد. بعضی از این اشکالات مربوط به ساختمان دستوری متفاوت دو زبان است. بعضی دیگر ناشی

ادامه مطلب »

نخستین رابطۀ “فرهنگ و فرهنگستان”: بررسی واژه های مصوب فرهنگستان در فرهنگ نظام

بازنشرانتشار نخست: نشریۀ پژوهش‌های زبان‌شناسی تطبیقیپاییز و زمستان سال ۱۴۰۱ چکیده با توجه به اهمیت فرهنگ نظام و با لحاظ کردن جنبه ­های نوآورانۀ این فرهنگ در مطرح ساختن مصوبات فرهنگستان اول در مداخل فرهنگ، پرسش اصلی تحقیق حاضر این بود که چه معادل­ هایی از مصوبات فرهنگستان در این فرهنگ انتخاب و مطرح شده ­اند و چرا. مفروض اولیه این تحقیق این

ادامه مطلب »

نام‌شناسی اشخاص در کتیبه‌های فارسی میانه و اشکانی

بازنشر انتشار نخست: نشریه‌ی زبان‌شناسی اجتماعی تابستان سال ۱۴۰۳ چکیده نام‌شناسی دانش مطالعۀ اسامی خاص است که از دیرباز در پژوهش‌های زبان‌های ایرانی مرسوم بوده با این حال، نام‌شناسی اجتماعی، مفهوم نسبتاً تازه‌ای است و هنوز حوزۀ نوظهوری تلقی می‌شود؛ این اصطلاح، هم در زبان‌شناسی اجتماعی و هم در حوزه‌های دیگری همچون جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی و جغرافیا کاربرد دارد. تا کنون بیشتر

ادامه مطلب »

مقایسه پدیده‌ی مکث در بیان شفاهی روایت در میان دختران و زنان

بازنشر  انتشار نخست: نشریۀ پژوهش‌های زبان‌شناسی در بيان روايت سخنگويان از يک واحد آگاهی به واحد آگاهی ديگر تفاوت‌های نشانداری از خود نشان می‌دهند. ميزان تغيير در فضای روايت (فضا، زمان، افراد و فعاليت پس‌زمينه‌ای) منجر به تفاوت در ميزان مکث می‌شود. آنچه در پردازش مکث در روايت و از ديدگاه شناختی قابل تأمل است، يکی فرايند پردازش ذهنی است و

ادامه مطلب »

مقایسه بازنمود عواطف و استعاره‌های مفهومی در زبان ناشنوایان و شنوایان بالغ

بازنشرانتشار نخست: نشریه‌ی پژوهش‌های زبان‌شناسی تطبیقی نویسندگان: سارا موسوی نسب و فریده حق‌بینچکیدهدر مقاله حاضر بازنمود استعاره مفهومی به‌ویژه استعاره عشق در زبان ناشنوایان و تفاوت‌های آن با فارسی‌زبانان شنوا مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور با 28 ناشنوا حول محور احساسات و روابط عاشقانه مصاحبه انجام شد. به منظور دستیابی به یک جامعه آماری گسترده که دربرگیرنده محدوده وسیعی

ادامه مطلب »