زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

مقاله‌های زبان‌شناختی برگزیده از منبع‌های دیگر

مقاله‌های پژوهشی برگزیده از مجله‌های موسوم به «علمی- پژوهشی» که با تمرکز بر رابطه‌ی زبان و تفکر، زبان و فرهنگ، و زبان و اجتماع تدوین شده‌اند.

بازنمایی نقش‌های جنسیتی در کتاب‌های تاریخ دانشگاهی ایران دورۀ میانه بر مبنای رویکرد تحلیل گفتمان وندایک

بازنشرانتشار نخست: نشریۀ نقد و نظریۀ ادبیفروردین ۱۴۰۰ چکیدهایدئولوژی‌ها نظام‌های باورهای بنیادین یک گروه و اعضایش هستند که با ایده‌­‎های اجتماعی و سیاسی سروکار دارند و به سلسله مراتب اجتماعی و مناسبات قدرت معنا می‌دهند و صورت‌بندی‌های نابرابر اجتماعی-فرهنگی مانند جنسیت را طبیعی کرده و حقیقی می‌سازند. رویکردهای تحلیل گفتمان، متن را عرصۀ تجلی ایدئولوژی پنهان در زبان در نظر می‌گیرند

ادامه مطلب »

بازتاب روابط خویشاوندی در ضرب‌المثل‌های فارسی

بازنشر انتشار نخست: فصلنامه‌ی فرهنگ و ادبیات عامه تابستان ۱۳۹۵ چکیده یکی از عرصه‌های تجلی روابط خویشاوندی زبان، ادبیات عامه و به ویژه ضرب‌المثل‌ها هستند. پژوهش حاضر به بررسی انعکاس روابط خویشاوندی در ضرب‌المثل‌های فارسی می‌پردازد. به این منظور، ضرب‌المثل‌هایی انتخاب شدند که در آن‌ها واژه‌هایی برای ارجاع به خویشاوندان به کار رفته است. ضرب‌المثل‌های منتخب از فرهنگ بزرگ ضرب‌المثل‌های فارسی

ادامه مطلب »

انسان مداری و بازنمود آن در تعریف حیوانات در فرهنگ فارسی معین

بازنشر انتشار نخست: نشریۀ پژوهش‌های زبان‌شناسی چکیدهزبانشناسی زيست‌بومی رويکردی نوين در پژوهش‌های زبانی است که به تبيين چرايی و چگونگی تأثيرگذاری کردارهای زبانی بر  رفتار اجتماعی سخنوران زبانی و پيامدهای آن بر محيط زيست و گونه های زيستی می پردازد. بررسی جايگاه انسان و شيوهّ بازنمايی حيوانات در فرهنگ فارسی معين بر اساس دستاوردهای زبانشناسی زيست بومی هدف اين پژوهش است. اين

ادامه مطلب »

القاب نام‌های خاص

بازنشرانتشار : فصل‌نامه‌ی مترجم، شماره‌ی هفتادوهفت نام‌های خاص یا اَعلام (اسم مکان‌ها، اشخاص، ماه‌ها،…) چه در انگلیسی و چه در فارسی القابی دارند که مترجم و زبان‌آموز باید با آنها آشنا باشند. این آشنایی عمدتاً از راه شناختِ هرچه بیشتر و عمیق‌تر فرهنگ زبان مبدأ به دست می‌آید. این القاب یا به قصد ستایش به‌کار می‌روند یا به نیت طنز و

ادامه مطلب »

استعارۀ مفهومی زن در ادبیات داستانی دهۀ هشتاد بر اساس رویکرد تحلیل انتقادی استعاره

بازنشر انتشار نخست: نشریه‌ زبان‌شناسی اجتماعی بهار 1399 چکیده پیوند زبان و ادبیات در انتقال ایدئولوژی‌ها از حوزه‌های جذاب و کاربردی در زبانشناسی معاصر است؛ ازآنجاکه علاوه بر زبان، شیوۀ تفکر ما نیز استعاری است، با بررسی استعاره‌های یک متن می‌توان به تفکر غالب در یک گفتمان دست‌یافت. ادبیات داستانی، داستان شخصیت‌ها و موقعیت‌هایی را روایت می‌کند که با تجربه‌ها و

ادامه مطلب »