زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

مقاله‌های زبان‌شناختی برگزیده از منبع‌های دیگر

مقاله‌های  پژوهشی برگزیده از مجله‌های موسوم به «علمی- پژوهشی» که با تمرکز بر رابطه‌ی زبان و تفکر، زبان و فرهنگ، و زبان و اجتماع تدوین شده‌اند.

بررسی جامعه‌شناختی عبارات خطاب در فارسی گفتاری محاوره‌ای

بازنشرانتشار نخست: نشریه‌ی زبان‌شناخت چکیده شناخت این‌که افراد چگونه باب گفت‌وگو را باز می‌کنند یا چگونه همدیگر را خطاب می‌کنند موضوعی مهم در مطالعات جوامع به منظور ایجاد روابط اجتماعی بین افراد است. در این پژوهش رفتار خطاب در گونه گفتاری فارسی بررسی می‌شود. در این مطالعه، تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از ٤٣ گویشور فارسی نشان داد که ده نوع اصطلاح خطاب

ادامه مطلب »

بررسی تحول استعاره‌های مفهومی شجاعت در زبان فارسی در دو بازه زمانی تاریخی و معاصر

بازنشرانتشار نخست: نشریه‌ی جستارهای زبانی نویسندگان: عشرت ثقفی، آزیتا افراشی، سید مصطفی عاصی، عبدالحسین فرزادچکیده در مقاله حاضر برآنیم تا از طریق معنی‌شناسی تاریخی، به بررسی ثبات یا تغییر دیدگاه‌های فارسی‌زبانان نسبت به مفهوم «شجاعت» بپردازیم که از دیدگاه کووچش (۱۳۹۳، ص. ٤٣)، یکی از مفاهیم حوزه مقصد اخلاق است. مسئله اصلی پژوهش حاضر این است که آیا در بازه‌های زمانی قرن

ادامه مطلب »

بررسی تأثیر عوامل دخیل در درک معنای استعارات و سنجش اعتبار روان‌شناختی آن‌ها

بازنشرانتشار نخست: نشریه‌ی پژوهش‌های زبانی چکیدهتحقیق حاضر، طرحی آزمایشی تصادفی است که در آن، به بررسی فرضیه برجستگی تدریجی پرداخته شده است تا بررسی شود عامل مهم در دسترسی به معنا چیست. در فرضیه برجستگی تدریجی اعتقاد بر این است که در فرایند درک، ابتدا معنایی فعال می‌شود که برجسته‌تر است یعنی آشناتر پربسامدتر، نمونه اولیه‌تر و متداول‌تر است و بافت

ادامه مطلب »

بررسی بی‌ادبی کلامی در نمایش‌نامۀ صیادان

بازنشرانتشار نخست: دوماهنامۀ جستارهای زبانیفروردین و اردیبهشت سال ۱۳۹۵ چکیده پدیدۀ ادب یکی از مقولاتی است که همواره مورد توجه پژوهشگران رشته‌های مختلف همچون روان‌شناسی و جامعه‌شناسی و مردم‌شناسی قرار گرفته ‌است. در حوزۀ مطالعات کاربردشناسی زبان نیز به مقولۀ ادب کلامی پرداخته‌‌ می‌شود. یکی از مفاهیمی که به دنبال ادب در زبان‌شناسی مطرح می‌شود بی‌ادبی کلامی است. افراد مختلفی همچون

ادامه مطلب »

برررسی عملکرد مغر هنگام درک استعاره های متعارف و نامتعارف

بازنشرانتشار نخست: نشریۀ پژوهش‌های زبانی چکیده عصرِ حاضر، عصرِ سیطرۀ علم بر باورهای بشری است. نیاز انسان به شناختِ ماهیتِ خود و جهان اطرافش او را به سوی باور پدیده ها بر اساس مستندات و شواهد عینی سوق داده است. همین امر سبب گردیده که امروزه علومِ شناختی به حوزۀ مورد علاقه بسیاری از دانش پژوهان مبدل گردد. یکی از حوزه های

ادامه مطلب »

بازنمایی نقش‌های جنسیتی در کتاب‌های تاریخ دانشگاهی ایران دورۀ میانه بر مبنای رویکرد تحلیل گفتمان وندایک

بازنشرانتشار نخست: نشریۀ نقد و نظریۀ ادبیفروردین ۱۴۰۰ چکیدهایدئولوژی‌ها نظام‌های باورهای بنیادین یک گروه و اعضایش هستند که با ایده‌­‎های اجتماعی و سیاسی سروکار دارند و به سلسله مراتب اجتماعی و مناسبات قدرت معنا می‌دهند و صورت‌بندی‌های نابرابر اجتماعی-فرهنگی مانند جنسیت را طبیعی کرده و حقیقی می‌سازند. رویکردهای تحلیل گفتمان، متن را عرصۀ تجلی ایدئولوژی پنهان در زبان در نظر می‌گیرند

ادامه مطلب »