زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

زبان و تفکر، زبان و اجتماع، زبان و فرهنگ

یادداشت‌های رو-زبان


یادداشت‌ها مداخله‌های کوتاه زبان‌شناختی هستند که مانند مطالب ویژه‌نامه‌ها با تمرکز بر رابطه زبان و تفکر، زبان و فرهنگ، و  زبان و اجتماع  تدوین شده‌اند؛ از ویژگی‌های گفتمانی مقاله‌های موسوم به پژوهشی – تا آنجا که امکان‌پذیر باشد- پرهیز می‌کنند، و هم‌زمان از مواد فرهنگ عامه در نمونه‌آوری و مفهوم‌پردازی بهره‌ می‌گیرند.
این یادداشت‌ها که با برچسب #رو_زبان بارگذاری می‌شوند، میان‌پرده‌های کوتاهی هستند که مستقل از ویژه‌نامه‌های نامتوالی زبان‌داد، و در فاصله‌ی زمانی بین فرسته‌های ویژه‌نامه‌ای، بارگذاری می‌شوند.

تصوصری از روی جلد کتاب کیپارسکی
یادداشت‌ها

کاملاً پیداست که از شیوه‌ی چشم سیه‌اش خون می‌چکد اما یک قاعده‌ی واجی نمی‌تواند به همین راحتی یک قاعده‌ی دیگر را «bleed کند»

گیدئون توری[۱] دو قانون حاکم بر فرایند ترجمه را با عنوان‌های معیارسازی فزاینده یا (افزایش ویژگی‌های معیار)[۲] و تداخل[۳] (زبان مبدأ) مفهوم‌پردازی می‌کند. کانون توجه ما در این یادداشت «قانونی» است که ناظر بر افزایش ویژگی‌های معیار در متن مقصد است. توری این قانون را تبدیل واحد متنی[۴] به واحد انبانه‌ای[۵] می‌داند. چکیده‌ی «قانون» مزبور

ادامه‌ی یادداشت
یادداشت‌ها

زبان‌آگاهی انتقادی در کارتون‌های جولز فایفر

ضمیر و تکرار ضمیر در کارتون‌های دوران‌ساز جولز فایفر (Jules Feiffer) کارکرد پررنگی داشته‌اند‌ (بنگرید به Solomon, 1978). در  کارتون بارگذاری‌شده در این صفحه ویژگیِ خودمحور، خودستایانه و توجه‌ستانانه‌ی یکی از مشارکان از رهگذر تکرار ضمیرِ  اول‌شخص مفرد بازنمایی شده است.طرفه این‌که «قهرمان» بی‌وقفه صورت غیرفاعلیِ ضمیر اول‌شخص مفرد، (Me)، را به کار می‌برد؛ بسامد

ادامه‌ی یادداشت
یادداشت‌ها

از به‌گویی تا پیوندزدایی معنایی با نگاهی به تولیدهای هنر-زبانیِ مگریت، لانتیموس و دیگران

یادداشت‌های رو-زبان شان اسپایسر (Sean Spicer)، دبیر مطبوعاتی وقت کاخ سفید، در بیست‌ویکم ژانویه ۲۰۱۷  یک روز پس از مراسم تحلیف دونالد ترامپ در یک نشست مطبوعاتی اعلام کرد که شمارِ شرکت‌کنندگان در آن مراسم از هر مراسم مشابه دیگر بیشتر بوده است. این ادعا با واقعیت ناهم‌خوان بود؛ بیشترِ ناظران منصف نیز در روزهای بعد بر ناردستیِ این حکم پافشاری کردند. در

ادامه‌ی یادداشت
نویسه نگاری بیانگر جیسن مان
یادداشت‌ها

نویسه‌نگاری بیان‌گر (Expressive Typography)

یادداشت‌های رو-زبان نمونه‌های یک تا سه در فرسته‌ی پیش از اثرهای هرب لوبالین‌اند (Herb Lubalin). نمونه‌ی چهار پوستری است که جیسن مان (Jason Munn) برای یکی از کنسرت‌های گروه موسیقی liars ساخته است. در پوستر اول، حرف “I” واژه‌ی “Alternative” افقی ترسیم شده است؛ از آن‌جا که معنیِ منظورشده‌ی “Alternative” یا مقصود از آن در

ادامه‌ی یادداشت
یادداشت‌ها

ترجمه‌ی تحریف‌آمیز به‌منظور خواستنی – جلوه‌دادنِ چرندپردازی

https://zabandad.com/wp-content/uploads/2023/11/Pinter.mp4 دو هفته پیش یک اکانت پرمخاطب در توییتر از زبان هارولد پینتر (نویسنده و نمایش‌نامه‌نویس نام‌دار) چنین نوشته است: «‏در خطابه‌ دریافت جایزه نوبل گفت «این‌طور نیست که چیزی کاملا درست یا غلط باشد، می‌تواند هم درست باشد و هم غلط. حقیقت همیشه گریزان است. هرگز آن را بطور کامل پیدا نمی‌کنید اما جستجو

ادامه‌ی یادداشت
میرشمس الدین ادیب سلطانی
یادداشت‌ها

رویابینِ زبان: میرشمس‌الدین ادیب‌سلطانی

به‌شورِ سردِ میرشمس‌الدین ادیب‌سلطانی هنجار غالب در ترجمه‌ی فارسی رواشماریِ جادادنِِ مقوله‌های پرشمارِ ناآشنا زیر سایه‌ی مقوله‌های کم‌شمار آشنا، و به‌این‌ترتیب رواشماریِ «نفهمیدنِ» مقوله‌های ناآشنا است؛ گرایشی «طبیعیت‌زده» در الگوهای کانونی و قدردیده‌ی ترجمه‌ی فارسی که تاب‌نیاوردنِ پیچیدگی‌ها و ناآشنایی‌های متن مبدأ را در زرورقِ بازآفرینیِ فارسی‌شده‌ی متن اصلی می‌پوشاند و زبان‌ورزیِ فارسی را، به‌اندازه‌ی

ادامه‌ی یادداشت